“Waar het begon”
Het verhaal van Mehmed Ucar, internationaal erkend Meester verfstof maker
“Ik ben in Esenler geboren en opgegroeid. Esenler is een dorp 120 ten zuiden van de beroemde stad Konya. Al toen ik zes was, verzorgde ik de jonge schapen en geiten van mijn familie verzorgde. Dat behoorde tot mijn taken. Elk voorjaar werden de schapen geschoren en werd de wol gewassen, gekaard en met de hand gesponnen. Ik vergezelde mijn zussen, moeder en beide grootmoeders als ze planten verzamelden in de heuvels en dalen rondom Esenler. Nieuwsgierig als ik was, observeerde ik mijn grootmoeder altijd als ze plantaardige verfstoffen bereidde. De gesponnen wol ging samen met oma’s verfstoffen in grote metalen vaten die in de tuin van ons huis stonden. Het was een magisch proces om de draden te zien verkleuren!
In de wintermaanden waren de vrouwen van de familie vele lange uren druk om de verticale weefgetouwen bedrijfsklaar te maken. Daarna begon het echte weefwerk; ze weefden talrijke nuttige producten: zakken om de oogst te bewaren, tassen en zakken om goederen te vervoeren, grote en kleine kussens, vloer- en wandkleden, kleden voor op de bedden en de banken, gebedskleden, en tenslotte speciale kleden die bestemd waren voor de bruidsschat van de jonge ongehuwde vrouwen in de familie.
Verticale weefgetouwen
Zes jaar lang leerde ik uit de praktijk alles over wolkwaliteit, wolbewerking, patronen, technieken. Maar op mijn twaalfde verliet ik Esenler om naar de middelbare school in Konya te gaan. Let wel, ik was de allereerste uit ons dorp die dat deed! Na mijn eindexamen vertrok ik naar Diyabakir in Oost-Turkije om Engels en Amerikaanse literatuur te studeren. In die tijd was ik ook gids voor buitenlandse bezoekers om mijn Engels te verbeteren.
Nadat ik mijn graad had behaald, keerde ik terug naar Konya. Daar zag ik hoe vele toeristen en kledenhandelaars uit de hele wereld onze hoogstaande kwaliteit kleden en kilims en andere geweven kunst wilden kopen. Op dat moment besloot ik om mijn uitgebreide kennis uit mijn jeugd te benutten om een gelimiteerd aantal kelims te produceren. Ik wilde en wil alleen top-kwaliteit kelims, traditioneel handgemaakt van de wereldwijde beroemde wol uit onze regio. Inmiddels hadden enkele plaatselijke wevers uit mijn geboortedorp zich in Konya gevestigd. Hen voorzag ik van goede verticale weefgetouwen en plantaardig geverfde wol uit mijn eigen werkplaats. Ik moedigde ze aan om de designs en patronen te weven die traditioneel tot onze oorspronkelijke semi-nomaden cultuur behoort.
Meester verfstof maker
Inmiddels doe ik dit ruim dertig jaar: kelims van hoogstaande kwaliteit produceren met hand gesponnen wol, geverfd met plantaardige verf. Deze methodes en materialen zijn eveneens eeuwenlang gebruikt in Anatolië en Centraal- en Oost Azië. Ik blijf met mijn verfstoffen experimenteren om te garanderen dat ze van de best mogelijke kwaliteit zijn, kleurecht. Ze worden na verloop van tijd zelfs mooier!
Het is een eer dat ik ben aangemerkt als ‘Meester verfstof maker’ en dat ik als zodanig bekend ben in Turkije en in de gehele wereld van de tapijtenwevers. U kunt er op vertrouwen dat al het weefwerk dat ik help produceren traditioneel is gemaakt. Ik ben dankbaar dat elk geweven product bijdraagt aan de schoonheid van de woningen van vele, vele mensen in de hele wereld. En ik ben blij dat wij op deze manier samen bijdragen aan het levensonderhoud van wevers, semi-nomaden en dorpelingen hier in Centraal Turkije. Door met de lokale mensen te werken draag ik doelbewust bij om deze eeuwenoude volkskunst traditie voor te zetten.
Voetsporen
Ik heb een familiebedrijf opgezet en heb zakelijke en particuliere klanten in vele landen. Mijn kelims en karpetten zijn tentoongesteld op vele internationale tapijten tentoonstellingen en conferenties. Inmiddels is mijn jongere broer Muammer Ucar hier in Konya in mijn voetsporen getreden. Hij zet het bedrijf voort op een prachtige manier waarvoor ik dankbaar ben. Hopelijk zullen de dochters van de huidige wevers de traditie voortzetten en prachtige traditioneel handgemaakte kelims blijven maken tot ver, ver in de toekomst.